धनुषा- १ : सत्तागठबन्धनका यादव र एमाले-जसपा गठबन्धनका कार्कीबीच मुख्य प्रतिस्पर्धा

जनकपुरधाम। धनुषा क्षेत्र नम्बर १ मा पुरानै उम्मेदवार प्रतिस्पर्धीमा देखिएका छन् । सत्तारुढ गठबन्धनबाट नेकपा माओवादी केन्द्रका उपमहासचिव मातृकाप्रसाद यादव र एमाले–जसपा गठबन्धनबाट जसपाका दीपक कार्कीले उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् ।

मङ्सिर ४ गते हुन गइरहेको प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा यादव र कार्कीबीच मुख्य प्रतिस्पर्धा हुने सो क्षेत्रमा चर्चा छ । उनीहरू दुवै गत २०७४ सालको निर्वाचनमा पनि प्रतिस्पर्धी थिए । २०७४ को निर्वाचनमा यादव २६ हजार ४१८ मत प्राप्त गरी विजयी हुँदा कार्कीले १७ हजार २९६ मत पाएका थिए । यादव २०६४ को पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा पनि सोही क्षेत्रबाट निर्वाचित भएका थिए ।

यसपटकको निर्वाचनमा भने यादव र कार्कीसँगै जनमत पार्टीबाट किशोरी साह (कमल) पनि चुनाबी प्रतिस्पर्धामा छन् । २०७४ को निर्वाचनमा नेकपा एमालेका तर्फबाट धनुषा क्षेत्र नं १ (१) बाट प्रदेशसभा सदस्यमा निर्वाचित साहलाई यसपटक एमालेले टिकट नदिएपछि उनी जनमत पार्टीबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यका लागि उम्मेदवार बनेका हुन् ।

२०७४ को निर्वाचनमा माओवादीका नेता यादवलाई नेकपा एमालेको साथ थियो भने तत्कालीन सङ्घीय समाजवादी फोरमबाट उम्मेदवार बनेका कार्कीलाई तत्कालीन राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) ले पनि साथ दिएको थियो । तर, कार्की यादवसँग करिब ९ हजार १२२ मत अन्तरले पराजित भएका थिए ।

अहिले राजनीतिक दलको गठबन्धन फेरिएकाले चुनावी परिणाम कसको पक्षमा जान्छ भन्ने अनुमान गर्न गाह्रो रहेको धनुषाको गणेशमान चारनाथ नगरपालिका– ४ का रवीन्द्र साह बताउँछन् । ‘दुईवटा छुट्टाछुटै गठबन्धनबाट यादव र कार्की चुनावी मैदानमा हुनुहुन्छ, उहाँहरूबीच रोचक प्रतिस्पर्धा हुने हाम्रो अनुमान छ,’ साहले भने, ‘यादव राजनीतिका पुराना खेलाडी हुनुहुन्छ र उहाँलाई अन्य दलको साथ छ भने अघिल्लो निर्वाचनमा निकटतम् प्रतिद्वन्द्वी कार्कीले पनि एमालेको समर्थन पाउनुभएको छ ।’

सोही कारण ती दुईमध्ये कसले बाजी मार्ला भन्ने अनुमान गर्न सहज नभएको उनको भनाइ छ । यतिबेला यादवलाई माओवादीसँगै नेपाली कांग्रेस, लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीलगायतका दलको समर्थन छ भने कार्कीलाई जसपासँगै एमालेले साथ दिएको छ ।

गत स्थानीय चुनावमा विभिन्न पार्टीबाट वडाध्यक्ष पदमा उम्मेदवार बनेकाको मत जोड्दा कांग्रेसले १७ हजार ५५०, एमालेले १५ हजार ८१७, माओवादीले १२ हजार २९२ र जसपाले ९ हजार १० मत प्राप्त गरेका थिए । त्यस्तै लोसपाका उम्मेदवारले ६ हजार ६२४, राप्रपाले ४ हजार ९३०, जनमत पार्टीले ३ हजार ३२०, एकीकृत समाजवादीले २ हजार ९३७ र स्वतन्त्र उम्मेदवारले ३ हजार ३२४ मत पाएका थिए ।

धनुषा १ मा सबैला नगरपालिका, गणेशमान चारनाथ र धनुषाधाम नगरपालिकाको सबै वडा तथा हङ्सपुर नगरपालिका–२, ३, ५, ७ र ८ गरी पाँच वडा, मिथिला बिहारी नगरपालिका– १, ३, ४ र ५ गरी चार वडा, क्षिरेश्वरनाथ नगरपालिकाका ८ र ९ गरी २ वडा र मिथिला नगरपालिकाको ४ नम्बर वडा गरी ४५ वडा पर्दछ ।

पाँच दलीय गठबन्धनको उम्मेदवार, पार्टीको बलियो पकड, पाँच वर्षमा गरेको विकासका कामले चुनाव आफूहरूकै उम्मेदवारले जित्ने नेकपा माओवादी केन्द्र धनुषाका अध्यक्ष दीपक यादव बताउँछन् । प्रतिनिधिसभामा आफ्नो पार्टीको उम्मेदवार भए पनि दुवै प्रदेशसभा क्षेत्रमा कांग्रेका उम्मेदवार भएकाले कांग्रेसबाट अन्तरघात नहुने र गठबन्धनको जित सुनिश्चित रहेको उनको दावी छ ।

‘जित्नलाई हाम्रो गठबन्धनको आफ्नै ३९ हजार भन्दा बढी मत छ,’ अध्यक्ष यादव भन्छन्, ‘विगतमा एमालेबाटै जितेका साह एमाले छाडेर जनमत पार्टीबाट उम्मेदवार बन्नुभएको छ, यसको फाइदा हामीलाई हुन्छ ।’

अघिल्लो चुनावमा निकटतम प्रतिद्वन्द्वी बनेको र यसपटक एमालेको साथ तथा निर्वाचन क्षेत्रमा लामो समयदेखि जनताको निस्वार्थ काम गरेकोले आफूले जित्ने जसपाका उम्मेदवार दीपक कार्की दाबी गर्छन् । ‘यो जिल्ला र क्षेत्रमा मैले लामो समय काम गरेको छु,’ कार्की भन्छन्, ‘त्यसैले मतदाताले मत दिन्छन् भन्ने मलाई विश्वास छ । मेरो कामको मूल्याङ्कन गरेर जनताले मलाई अवश्य जिताउँछन् ।’

यता दल बदलेर प्रदेशबाट प्रतिनिधिसभामा फड्को मार्ने आकांक्षा राखेका साहले आफू विजयी हुने दाबी गरे । ‘अब जनता विगत जस्तो झुक्किँदैनन् । म एमालेमा छँदा पार्टीको मतदाताभन्दा धेरै मत मलाई परेको थियो,’ साहले भने, ‘यो मेरो व्यक्तित्व र समाजमा गरेको निस्वार्थ सेवाको कारणले हो ।’

प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनका लागि उम्मेदवारी दर्ता गराएका उम्मेदवार यतिबेला धनुषामा प्रचारप्रसार तथा घरदैलो अभियानलाई तीव्रता दिएका छन् । विभिन्न पार्टीका केन्द्रीय नेता चुनावी प्रतिस्पर्धामा रहेकाले धनुषामा यतिबेला चुनावी माहौल तातेको छ । चुनावी तयारीलाई तीव्र पारेको सत्तारूढ पाँच दलीय गठबन्धन र एमाले–जसपा गठबन्धन छुट्टाछुटै बैठक, भेला र घरदैलोलाई तीव्रता दिएका छन् ।

धनुषामा २ लाख ५२ हजार ९१५ पुरुष, २ लाख २१ हजार ६६५ महिला र अन्य ७ गरी कूल ४ लाख ७४ हजार ५८७ जना मतदाता रहेको मधेस प्रदेश निर्वाचन कार्यालय जनकपुरधामले जनाएको छ । धनुषामा ३२२ मतदानस्थल र ६०५ मतदान केन्द्र तोकिएका छन् ।