उत्तरी आयरल्याण्ड विवाद ‘वार्ताद्वारा समाधान’ हुने ट्रसको विश्वास

लण्डन । बेलायतकी नवनियुक्त प्रधानमन्त्री लिज ट्रसले युरोपेली सङ्घ (इयू) सँगको वार्ताले उत्तरी आयरल्याण्डमा ब्रेक्जिटपछिको व्यापारको विवाद सुल्झाउन सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरेकी छन् ।

‘मेरो प्राथमिकता वार्ताबाट समाधान निकाल्नु हो’ मंगलबार औपचारिक रूपमा पदभार ग्रहण गरेपछि प्रधानमन्त्रीका रूपमा पहिलो पटक उपस्थित  भएकी उनले संसद्मा सांसदहरूसँग भनिन् ।

‘तर यसले उत्तरी आयरल्याण्डको कानूनमा हामीले तय गरेका सबै कुराहरू पूरा गर्नुपर्दछ,’ उनले थपिन ।

उक्त विधेयकमा बेलायतको बहिर्गमनको एक भागको रूपमा ब्रसेल्ससँग लण्डनले गरेको सम्झौताका केही अंशहरू खारेज गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय कानुन उल्लङ्घन गर्ने र प्रतिशोधात्मक व्यापार प्रतिबन्ध लगाउन सक्ने इयूको चेतावनीका बावजुद उनले अहिले संसद्मार्फत आफ्नो बाटो बन्द गरिरहेको छ ।

बेलायत सरकारले बेलायत, स्कटल्याण्ड र वेल्सबाट उत्तरी आयरल्याण्डतर्फ जाने सामानमा आन्तरिक सीमा जाँचको विरोध गर्दै आएको छ ।

ईयूले छिमेकी सदस्य राष्ट्र रिपब्लिक अफ आयरल्याण्डमार्फत् युरोपेली एकल बजारमा सामान आउन नदिन जाँच आवश्यक रहेको बताएको छ ।

सन् १९९८ मा उत्तरी आयरल्यान्ड र गणतन्त्रबीचको कडा सीमा संरचना हटाउने एउटा शर्त थियो, जसले बेलायती शासनलाई लिएर ३० वर्षको हिंसा अन्त्य गरेको थियो ।

तर बेलायत समर्थक युनियनवादी पार्टीहरूले भने यो जाँचले उत्तरी आयरल्याण्डलाई बेलायतका अन्य भागहरूबाट अलग गरेको र यसले संयुक्त आयरल्याण्डको खतरा बढाएको बताएका छन् ।

वासिङ्टनस्थित अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडनको प्रशासनले चिन्ता व्यक्त गरेको पृष्ठभूमिमा ट्रसले आफ्नो पहिलो प्राथमिकता शान्ति सम्झौताको ‘सर्वोच्चताको रक्षा’ रहेको बताएकी छन् ।

उनले बेलफास्टमा सत्ता साझेदारी सरकारबाट युनियनवादी पक्षहरू पछि हट्न बाध्य भएको मुद्दालाई समाधान गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरिन् ।

‘म उत्तरी आयरल्याण्डका सबै पक्षहरूसँग कार्यकारी र विधानसभालाई ब्याकअप र सञ्चालन गर्न काम गर्न चाहन्छु,’ ट्रसले थपिन्।

‘तर त्यसो गर्नका लागि, हामीले उत्तरी आयरल्याण्ड प्रोटोकलका मुद्दाहरू समाधान गर्न आवश्यक छ, जसले उत्तरी आयरल्याण्डका समुदायहरू बीचको सन्तुलनलाई बिगारेको छ ।

‘म त्यो गर्नको लागि प्रतिबद्ध छु र म त्यो समाधान खोज्न सबै पक्षहरु सँग काम गर्नको लागी प्रतिबद्ध छु ।  एएफपी