जलवायु परिवर्तनसँग जुध्न प्रभावकारी कदम चाल्नुपर्नेमा जोड

काठमाडौं । वातावरणीय प्रभावका असर नेपालमा द्रुतगतिमा देखिन थालेको भन्दै विज्ञहरूले सरकार र निजी क्षेत्रले यसको नियन्त्रणमा हातेमालो गरेर अघि बढ्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् ।

प्रतिनिधिसभा सदस्य डा आरजु राणा देउवाको सचिवालयले विहीबार यहाँ आयोजना गरेको ‘जलवायु परिवर्तन : प्रभाव र विश्वव्यापी प्रतिक्रियाहरू’ सम्बन्धी अन्तक्रियाका वक्ताहरूले वातावरण प्रभावको रोकथाममा चनाखो हुनुपर्ने समय आएको बताएका हुन् ।

नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य एवं सांसद डा देउवाले जलवायु परिवर्तनको मुद्दा तत्काल सम्बोधन गर्नुपर्ने बताउँदै त्यसका लागि सो मुद्दा अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय समक्ष उठाउनुपर्ने बताईन्। उनले जलवायु परिवर्तनमा नेपालको विधिहरू वातावरणमैत्री नै भए पनि अझै धेरै काम भने गर्न बाँकी रहेको उल्लेख गरिन् ।

‘हामी जलविद्युत्मा उदाहरणीय छौँ, जलवायु परिवर्तनका बारेमा सार्वजनिक सचेतना फैलाउने काम हामीले तत्काल सुरु गर्नुपर्नेछ । यसका लागि राजनीतिक दल, सञ्चार माध्यामलगायत सबैले हातेमालो गरेर अघि बढ्नुपर्छ’, उनले भनिन् । खानपिन, यातयात र विकासको मोडललगायत क्षेत्रमा तत्काल सुधार गरेर वातावरणमैत्री बनाउन पहल गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो ।

वातावरणविद् डा माधव कार्कीले जलवायु परिवर्तनको पछिल्लो रिर्पोटले धेरै सचेत हुनुपर्ने सन्देश दिएको बताए । ‘पेरिस सम्झौताले अनुमान गरेकोभन्दा धेरै छिटो विश्वको तापक्रम बढेको छ । यसले धेरै ठूलो असर गर्न सक्ने अनुमान वैज्ञानिकहरुले गरेका छन्’, वातावरणविद् कार्कीले भने, ‘हिमालयको परिवर्तन बढ्दै गएको छ, यसले हाम्रा हिम नदीहरू सुक्दै जाने र जलविद्युत् परियोजनामा पनि असर पुग्न सक्छ ।’ उनले सरकार र निजी क्षेत्रको साझेदारीमा वातावरणीय प्रभावका रणनीति र कार्यक्रम अघि बढाउनुपर्नेमा जोड दिए ।

रुडुक नेपालका राष्ट्रिय निर्देशक डा कृष्णकुमार श्रेष्ठले नेपालमा वातावरणका जोखिमका विषयमा धारणा व्यक्त गर्दै अनियमित पानी पर्ने, दिउँसोको तापमान बढ्दो र रातिको तापमान घट्दो रहेको अवस्थामा यसले कृषि उत्पादनमा असर परेको उल्लेख गरे । डेनमार्कका पूर्वउपसभामुख रासमस हेल्भेग पिटर्सनले डेनमार्कले वातावरण प्रदूषण र कार्बन घटाउन धेरै विधिहरू लागू गरेको बताउँदै वातावरणीय प्रभावका चुनौतीहरू सामना गर्न हाम्रा व्यवहार र विधि परिवर्तन गर्नुपर्ने उल्लेख गरे ।

कांग्रेसका सहमहामन्त्री महालक्ष्मी उपाध्याय ‘डिना’ ले ठूला मुलुकले उत्सर्जन गर्ने कार्बनले नेपालजस्ता साना मुलुकले बढी समस्या भोग्नुपरेको बताईन् । उनले केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय तीनै तहका सरकारको हातेमालोबाट जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरण गर्न सकिने बताईन् । कार्यक्रममा प्रतिनिधिसभा सदस्य, विभिन्न राजनीतिक दलका प्रतिनिधि र वातावरण क्षेत्रका विज्ञको सहभागिता थियो । रासस