भारतको ‘प्रधानमन्त्री संग्रहालय’, जहाँ सजिएको छ नेपालले दिएको हात्तीको दाँत (हेर्नुहोस् ४० तस्वीर)

नयाँ दिल्ली । भारतका प्रथम प्रधानमन्त्री हुन्, जवाहरलाल नेहरू । उनी १६ वर्षसम्म बसेका निवासमा अहिले ‘प्रधानमन्त्री सङ्ग्रहालय’ बनाइएको छ । जुन नयाँ दिल्लीको मध्य भागमा छ ।

जुन निवास सन् १९६४ मा नेहरूको मृत्युपछि स्मारकमा परिणत भएको थियो । हालका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले त्यो स्मारकलाई सङ्ग्रहालय बनाएका छन् । १४ अप्रिल २०२२ मा उद्घाटन गरिएको प्रधानमन्त्री सङ्ग्रहालय अहिले सर्वसाधारण लागि खुला छ ।

जहाँ नेहरुको जीवनकालका सबै गतिविधिहरू छन् । उनका पुस्तकालय, सुतेको खाट, बैठक कक्ष सबै छन् । साथै उनलाई विभिन्न देशबाट आएका उपहार समेत सङ्ग्रहालयमा सजाएर राखिएको छ । सङ्ग्रहालयमा विषेशगरी नेहरूदेखि मनमोहन सिंहसम्म देशका १४ प्रधानमन्त्रीहरूको जीवन र योगदानलाई देखाइएको छ ।

अन्य पूर्वप्रधानमन्त्रीहरूलाई दिइएको उपहार पनि प्रदर्शनमा राखिएको छ । इन्दिरा गान्धी, मनमोहन सिंह, लालबहादुर शास्त्री र अटल बिहारी वाजपेयीलगायतसँग सम्बन्धित सामग्री पनि छन् । सङ्ग्रहालयको माथिल्लो तल्लामा प्रधानमन्त्री मोदीले गर्न लागेका विकास निर्माणको संरचनालाई ‘भर्चुअल हेलिकप्टर’बाट हेर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ ।

भुईँ तल्लामा पूर्वप्रधानमन्त्री गुलजारीलाल नन्द, लालबहादुर शास्त्री, इन्दिरा गान्धी, पीवी नरसिंह राव, एचडी देवगौडा, आईके गुजराल, अटल बिहारी वाजपेयी र मनमोहन सिंहसंग सम्बन्धित ग्यालरीहरू छन् ।

पहिलो तल्लामा राजीव गान्धी, चन्द्र शेखर, मोरारजी देसाई र चरण सिंहलगायत सम्बन्धित ग्यालरीहरू छन् । साथै नेहरूको पुस्तकालय, बैठक कक्ष, सुत्ने कोठा (जहाँ उनको निधन भएको थियो) छन् ।

संग्राहलयमा समग्रमा सबै प्रधानमन्त्रीहरूको योगदान देख्न सकिने बनाइएको छ ।

प्रदर्शनीहरूमा पूर्वप्रधानमन्त्रीका फोटोहरू, भाषणहरू, भिडिओ क्लिपहरू, पत्रपत्रिकामा छापिएकामा समाचार र अन्तर्वार्ताहरू छन् । केही मौलिक लेखहरू समावेश छन्।

उनीहरूका हस्तलिखित कागजातहरू छन् । भारतको पुरानो झन्डा तथा पहिलादेखि हालसम्मको संविधानलगायत महत्त्वपूर्ण दस्ताबेजसम्म संग्राहलयमा देख्न सकिन्छ ।

प्रधानमन्त्री संग्राहलयमा नेपालका राजा महेन्द्रले भारतका तत्कालीन प्रधानमन्त्री नेहरुलाई दिइएको हात्तीको दाह्रा समेत राखिएको छ । महेन्द्र भारत भ्रमणमा जाँदा दाह्रामा बुट्टा कोरेर लगेका थिए । साथै नेपालबाट उपहार दिइएको मन्दिरको प्रतिमा समेत सजाइएको छ ।

हेरौँ ४० फोटोहरू

नेपाल भारत सम्बन्धको नयाँ आयाम- ‘रोटीबेटी’देखि ‘यूथ कनेक्टिभिटी’सम्म

दुनियाँ मन्दीमा रहँदा भारतमा आर्थिक कायापलट हुँदै, यस्तो छ तीव्र विकास गर्ने ‘गतिशक्ति मास्टर प्लान’