काठमाडौंका भित्री सडकमा मान्छे पुरिने भ्वाङ, महानगरको ध्यान भने अन्तै

काठमाडौं। महानगरले केही दिनअघि काठमाडौंका सडकमा बसेर बटुवालाई गीत सुनाएर जीविकोपार्जन गर्ने दृष्टिविहीन कलाकारको वाद्यवादन सामग्री खोसे।

बालाजुलगायत सडक किनारामा त्रिपाल टाँगेर बसेका सुकुम्वासीको पनि उठिबास लगाइयो। उनीहरूका ओछ्यान, भाडाँकुडा लगायतका सामग्री नगर प्रहरीले खोसेर लग्यो। आफ्ना अभिभावकमाथि डन्डा बर्साउँदा सुकुम्वासीका बालबच्चाले बिलौना गरेका भिडिओ सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भए।

ठेलागाडा र फुटपाथमा व्यापार गरेर जीविका धान्नेहरूको सरसामान जफत गर्नेदेखि दुर्व्यवहार गर्ने व्यवहार महानगरको नौलो होइन।
बालुवाटारको सडकमा मकै बेच्दै गरेका दम्पतीलाई लछारपछार गरेर मकैसहितको ठेला नगर प्रहरीले उठाएको भिडियो सामाजिक सञ्जाबालबाट धेरैले देखे।

गत बिहीबार थापाथली क्षेत्रबाट शर्मिला तामाङको ठेलागाडा महानगरले नियन्त्रणमा लियो। त्यस बेला ठेलागाडा नलैजान शर्मिलाले महानगरका कर्मचारीलाई गरेको अनुनय हृदयविदारक थियो।

ती त सामाजिक सञ्जाल र मिडियामा छरपस्ट भएका केही दृश्य मात्र थिए। गरिब गुरुवाले पेट पाल्नको लागि गरिरहेका व्यवसायले शहर कुरूप भयो भन्दै महानगरले उनीहरूलाई उठाइरहेको छ ।

काम गरेर खान नसक्ने दृष्टिविहीनलाई महानगरले ‘तिम्रो कलाले सडक प्रदूषित भयो’ भनेर लखेट्यो। फुटपाथमा व्यापार गरेर पेटपाल्नेहरूको विचल्ली भएको छ ।

हुँदाहुँदा तिहारमा फूल र झिलिमिलीले पसल सजाएको समेत महानगरको देख्न सकेन। न्युरोड क्षेत्रको सुन पसल, मिठाइ पसलमा सजावटको लागि बनाएको गेटसहित सजावट सामग्री च्यातेर लगियो।

हिन्दू तथा नेपालीको महान् पर्व तिहार र लक्ष्मीपूजा गर्न पसलमाथि र अगाडिपट्टि सिँगार्न राखिएका फूलमाला महानगरको नगर प्रहरीको टोलीले धमाधम उठाइरहेको छ।

व्यापारीले फूल र झिलिमिली बत्तिको पसल सजाउँदा महानगर कुरूप भएको ठान्ने महानगरले विभिन्न ठाउँमा सडकमा ढल फुटेर कन्तबिजोग हुँदा वास्ता गरेको देखिँदैन।

चाबहिलदेखि अनामनगरसम्म सिम्रिक पुलसम्म आउने धोबीखोला करिडोरमा दर्जनौँ स्थानमा सडकको दुरावस्था छ। केही ठाउँमा ढलको ढक्कन छैन।

बीच सडकमै पैदलयात्री, साइकल तथा मोटरसाइकल चालक त्यहाँ खसेर दुर्घटना हुने जोखिम छ। धन्न अहिलेसम्म मानिसहरू घाइते मात्र भएका छन् । ओम अस्पतालभन्दा केही पर तरकारी बजार छेउमा (धोवीखोला करिडोर)मै गाडीसमेत मुस्किलले हिँड्छन्। जहाँ ढल भत्किएर सडकको कन्तबिजोग छ।

महानगरको भित्री सडकमा यस्ता धेरै ठाउँ छन् जहाँ थोरै मात्र सावधान नहुने हो भने बिचबाटोमै सवारी चालक ढलमा खस्न सक्छन्। पैदलयात्रुको त कुरै छाडौँ।

यस्ता जरुरी काममा ध्यान नदिएर महानगरले सडक खालि गर्न जोड लगाइरहेको छ ।

सडक भत्किएमा पूर्वाधार एम्बुलेन्स पठाएर आधा घण्टामै बाटो सफचट गर्ने’ प्रतिबद्धता अनुसार काम हुन सकेको छैन ।

महानगरको नयाँ नेतृत्वले सडक व्यवस्थापन र समग्र विषयमा ध्यान दिन नसकेको तर्क राख्छन्, शहरी विकासविज्ञ किशोर थापा । ‘‘भत्काउने, मान्छे लखेट्ने मात्र विकास होइन। फुटपाथ व्यवसायीलाई व्यवस्थापन गरेर मात्र उनीहरूलाई सडकबाट हटाउनुपर्छ। सँगै भत्किएका सडक बनाउन ध्यान दिएमा शहर सुन्दर हुन्छ। गरिब हटाएर मात्र सुन्दर हुँदैन।’’

काठमाडौं महानगरका प्रवक्ता नवीना मानन्धर भने यी सबै विषयमा बिस्तारै ध्यान दिने बताउँछिन्।