वृद्ध ट्रम्पविरुद्ध ऊर्जावान् ह्यारिस : विगतका कमजोरी सुधार्दै बन्लिन् राष्ट्रपति ?

काठमाडौं । अमेरिकी उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसलाई राष्ट्रपति चुनावमा डेमोक्रेटिक पार्टीबाट उम्मेदवार बन्ने बाटो स्पष्ट देखिन्छ ।

तर, उनको लागि सबैभन्दा ठूलो चुनौती नोभेम्बरमा हुने चुनावमा रिपब्लिकन उम्मेदवार तथा पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पलाई हराउनु हुनेछ ।

कमला राष्ट्रपति पदको उम्मेदवार बने केही डेमोक्र्याटहरू सुखको सास फेर्न सक्छन् । साथै, बाइडेन दौडमा हुँदा चिन्ताको विषय नभएका केही कमजोरीहरूलाई पनि प्रकाश पार्नेछ ।

हालैको चुनावी सर्वेक्षणमा कमला पूर्व राष्ट्रपति ट्रम्पभन्दा अलि पछाडि देखिएकी थिइन् । बाइडेनले उम्मेदवारी फिर्ता लिनुअघि अवस्था उनकै जस्तै थियो कमलाको।

अनुमानित सर्वेक्षण तथ्याङ्क र ग्राउण्ड डाटामा सधैं उतारचढाव हुने सम्भावना रहन्छ । राष्ट्रपति बाइडेनको फिटनेस र अभियानलाई निरन्तरता दिने क्षमतालाई लिएर तीन हप्ताभन्दा बढीको झगडापछि डेमोक्र्याटहरू अहिले भने उत्साहित छन् ।

कमलाको शक्ति
पूर्व सभामुख न्यान्सी पेलोसीलगायत अन्य सबै प्रमुख प्रतिद्वन्द्वीहरूले कमलालाई पार्टीको राष्ट्रपतिको उम्मेदवारको रूपमा उम्मेदवारको समर्थन गरेका छन् । न्यान्सी प्रजातान्त्रिक राजनीतिमा सबैभन्दा प्रभावशाली नेता हुन् ।

अहिले समग्रमा अमेरिकामा आगामी नोभेम्बरमा हुन लागेको राष्ट्रपतीय निर्वाचनमा कडा प्रतिस्पर्धाको अवस्था सिर्जना भएको छ ।

उपराष्ट्रपति कमलाले पूर्व राष्ट्रपति ट्रम्पलाई मन नपराउने र प्रमुख स्विङ राज्यहरूमा केन्द्रवादी मतदातालाई आकर्षित गर्नुका साथै केही समयदेखि ओरालो लागेको उनको डेमोक्र्याटिक मत आधारलाई बलियो बनाउनु अवसर जत्तिकै चुनौतीपूर्ण हुनेछ ।

डेमोक्र्याटहरूका लागि ट्रम्प समर्थकहरूको उत्साह मिलाउन आफ्ना समर्थकहरूलाई सक्रिय पार्नु धेरै महत्त्वपूर्ण हुनेछ । यसपटक डेमोक्र्याटहरूले चुनावी अभियानमा सबैभन्दा बढी चन्दा पाएका छन् ।

बाइडेनको घोषणापछि २४ घण्टामा चन्दामार्फत् ८० मिलियन भन्दा बढी उठाइएको छ, जुन यस चुनावमा कुनै पनि उम्मेदवारको लागि एकै दिनमा जम्मा भएको सबैभन्दा धेरै चन्दा हो ।

कमलाको चुनावी अभियानले बाइडेन-ह्यारिसको चुनावी अभियानको लागि जम्मा गरेको करिब १० करोड डलर चन्दा रकमबाट बलियो आर्थिक आधार पाउनेछ ।

यदि कमला उम्मेदवार बनिन् भने उनले आफ्नो उमेरलाई मुद्दा बनाएर राष्ट्रपति बाइडेनलाई घेरेका ट्रम्पको प्रयासलाई विफल पार्नेछिन् ।

विगत केही महिनादेखि चुनावी अभियानका क्रममा ट्रम्पले बाइडेनलाई उमेरका कारण कमजोर र सजिलै भ्रमित भएको भन्दै निशाना बनाउँदै आएका छन् ।

चार हप्ताअघि राष्ट्रपतिको बहसमा राष्ट्रपति बाइडेनको खराब प्रदर्शनपछि यस्ता छलफलहरू झन् चर्कियो ।

७८ वर्षीय ट्रम्पको तुलनामा ५९ वर्षीया उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिस बढी ऊर्जावान् प्रचारक छिन् र आफ्नो पार्टीका लागि अनुकूल वातावरण सिर्जना गर्न सक्षम हुनेछिन् ।

पूर्व राष्ट्रपति ट्रम्पको उमेरलाई मुद्दा बनाएर कमलाले पनि परिस्थितिलाई आफ्नो पक्षमा फेर्न सक्छिन् किनभने ट्रम्पले जिते भने उनी अहिलेसम्मकै सबैभन्दा जेठो राष्ट्रपति बन्नेछन् ।

कमलाले पनि आफ्नो पक्षमा अश्वेत मतदाताको समर्थन प्राप्त गर्न सक्नेछिन् । भर्खरैका सर्वेक्षणहरूका अनुसार अश्वेत मतदाताहरू बाइडेनबाट टाढा सर्दै थिए ।

पूर्व राष्ट्रपति बाराक ओबामाको सन् २००८ र २०१२ को विजयी गठबन्धन जस्तै कमलाले यस चुनावमा पनि अश्वेत मतदाता, अल्पसंख्यक र युवा मतदातालाई एकताबद्ध गरेमा उनी ट्रम्पविरूद्ध बलियो स्थितिमा आउन सक्छिन् ।

विशेषगरी केही स्विङ राज्यहरूमा जसले यस पटकको चुनावको टोन तय गर्नेछ । अभियोजकको रूपमा कमलाको पृष्ठभूमिले पनि उनको छवि उज्यालो बनाउन सक्छ ।

सन् २०२० को चुनावी अभियानमा वामपन्थीले दिएको नारा ‘कमल इज ए कप’ले कमलालाई यसपटकको चुनावमा ट्रम्पविरूद्ध प्रचार गर्न मद्दत गर्न सक्छ ।

उपराष्ट्रपति कमला पनि गर्भपतनको मुद्दामा बाइडेन सरकारका लागि पोइन्ट पर्सन बनेकी छिन् । गर्भपतनको मुद्दा हालैका चुनावहरूमा प्रजातान्त्रिक भोट आधारलाई उत्प्रेरित गर्ने सबैभन्दा प्रभावकारी मुद्दाहरूमध्ये एक साबित भयो ।

‘मलाई लाग्छ कि उहाँले देश भरका उपनगरीय महिलाहरूलाई सम्झाउँछिन्, विशेष गरी ती युद्धभूमि राज्यहरूमा, प्रजनन अधिकारको साथ के छ,’ डेमोक्र्याटिक अभियान समितिका प्रमुख र न्यूयोर्कका पूर्व सांसद स्टीव इजरायलले बीबीसीको अमेरिकास्ट पोडकास्टलाई भने ।

कमलाको कमजोरी
उनको सबै शक्तिका बाबजुद केही डेमोक्र्याटहरू सुरुमा बाइडेनलाई राष्ट्रपतिको दौडबाट हटाउने पक्षमा थिएनन् । गर्भपतनको मुद्दामा प्रजातान्त्रिक समर्थकहरूमा उत्साह उत्पन्न भएपनि ह्यारिसको उपराष्ट्रपतिको रूपमा रेकर्ड मिश्रित छ ।

प्रशासनको प्रारम्भिक चरणमा कमलालाई अमेरिका-मेक्सिको सीमामा आप्रवासन संकटको मूल कारणहरू सम्बोधन गर्ने जिम्मेवारी दिइएको थियो ।

एनबीसी न्यूजका एङ्कर लेस्टर होल्टसँगको जुन २०२१ को अन्तर्वार्ताले कमलाको छविलाई धेरै गल्ती र कथनहरूले क्षति पुर्‍यायो । रिपब्लिकनहरूले कमलालाई राष्ट्रपतिको ‘सीमा जार’ भनेर निन्दा गरिसकेका छन् ।

साथै, सर्वेक्षणहरूमा उनीहरूले कमलालाई बाइडेन प्रशासनको अलोकप्रिय अध्यागमन नीतिहरूको अनुहार बनाएर लक्षित गर्न खोजिरहेका छन् ।

स्टीभ इजरायल भन्छन्, ‘ती युद्धभूमि राज्यहरूमा डेमोक्र्याटहरूका लागि आप्रवासन एक प्रकारको नरम स्थान हो । ती उपनगरहरूमा बस्ने मतदाताहरूका लागि यो धेरै प्रमुख मुद्दा हो । त्यहाँका मानिसहरूले आप्रवासन प्रणालीले पर्याप्त काम नगरेको विश्वास गर्छन् ।’

उपराष्ट्रपति कमलाको एउटा कमजोरी उनको उम्मेदवारको रूपमा रहेको ट्र्याक रेकर्ड हो । सन् २०२० मा प्रजातान्त्रिक राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीको दौडमा उनले ठूलो असफलताको सामना गर्नुपरेको थियो ।

कमलाले सुरुमा नेतृत्व लिएकी भए पनि उनको असफल अन्तर्वार्ता स्पष्ट परिभाषित दृष्टिकोणको अभाव र कमजोर चुनावी अभियानले उनलाई प्रारम्भिक निर्वाचन प्रक्रियाबाट नै बाहिर निम्त्यायो ।

आफ्नो छाप छोड्ने मौका
सायद कमलाका लागि सबैभन्दा ठूलो चुनौती हो कि उनी बाइडेन जस्तो राष्ट्रपति होइनन् । यस कारणले कमलाले आफूलाई बाइडेनका केही अलोकप्रिय निर्णयहरूबाट टाढा राख्न सक्छिन् ।

रिपब्लिकनहरूले ट्रम्पलाई ‘अत्यधिक अप्रमाणित’ र ‘अत्यधिक जोखिमपूर्ण’ भनी प्रमाणित गरेर राष्ट्रपति पदका लागि कमलाको विरूद्धमा एकमात्र प्रमाणिक उम्मेदवारका रूपमा प्रस्तुत गर्ने प्रयास गर्ने विश्वास गरिन्छ ।

तर, आगामी दिनमा उपराष्ट्रपति कमलासँग पहिलो पटक अमेरिकी जनतामा नयाँ छाप छोड्ने मौका छ । यदि उनी यसमा असफल भएमा पार्टीमा द्वन्द्व सुरु हुनसक्छ, जुन अगस्टमा पार्टीको राष्ट्रिय महाधिवेशनमा नयाँ नेता चयनपछि टुंगिनेछ ।

पछिल्ला चार हप्तामा ह्वाइट हाउसको दौडमा तीव्र गतिमा परिवर्तन भएको कमलाले अब आफू ट्रम्पसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्छिन् भन्ने प्रमाणित गर्नुपर्नेछ । बीबीसी