अमेरिकी सिनेटमा ट्रम्पको ‘बजेट विधेयक’ माथि मतदान सुरु

काठमाडौं । अमेरिकी सिनेटमा राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको प्रमुख एजेन्डा मानिएको   बजेट विधेयकमाथि लामो मतदान प्रक्रिया सुरु भएको छ। ‘One Big Beautiful Bill Act’ नाम दिइएको यो विधेयकलाई जुलाई ४ को बिदाअघि नै पारित गर्ने ट्रम्पको समयसीमाले गर्दा यसको भविष्य अन्योलमा रहेको बीबीसीले खबर लेखेको छ ।

९४० पृष्ठ लामो यो विधेयकले कंग्रेसका दुवै सदनमा बहुमत रहेको रिपब्लिकन पार्टीभित्रै मतभेद सिर्जना गरेको छ। मुख्य विवाद $३.८ ट्रिलियनको कर छुटलाई निरन्तरता दिन मेडिकेडजस्ता कल्याणकारी कार्यक्रमहरूमा कति कटौती गर्ने भन्नेमा रहेको छ। गैर-पक्षीय कंग्रेसनल बजेट अफिस (CBO) को हालैको विश्लेषणअनुसार, यो विधेयकले राष्ट्रिय ऋणमा अनुमानित $३.३ ट्रिलियन थप गर्नेछ र करिब १ करोड २० लाख अमेरिकीहरूले स्वास्थ्य बीमा गुमाउन सक्नेछन्।

रातभर मतदान प्रक्रिया
सोमबार सिनेट सदस्यहरू क्यापिटलको हलमा दौडधुप गरिरहेका थिए, जहाँ उनीहरूले ‘vote-a-rama’ भनिने प्रक्रियाअन्तर्गत विभिन्न संशोधनमाथि मतदान गरिरहेका थिए। यस प्रक्रियामा २० घण्टासम्म बहस हुन सक्ने भएकाले यो मंगलबार बिहानसम्म जारी रहने अपेक्षा गरिएको छ।

सिनेट बहुमत नेता जोन थुनले विधेयकलाई ‘सही दिशामा ल्याइँदै’ गरेको  विश्वास व्यक्त गरे। तर, फ्लोरिडाका सिनेटर रिक स्कटले मेडिकेडमा कटौती गर्ने प्रस्तावले २ करोड अमेरिकीले स्वास्थ्य कभरेज गुमाउन सक्ने अनुमानले ठूलो आलोचना खेपेको बताए।

डेमोक्र्याटहरूद्वारा प्रक्रियामा ढिलाइ
विधेयकको कडा विरोध गरिरहेका डेमोक्र्याटहरूले यसको प्रगति रोक्नका लागि सबै प्रक्रियागत उपायहरू प्रयोग गरिरहेका छन्। आइतबार उनीहरूले ९४० पृष्ठको विधेयकलाई सिनेटका कर्मचारीहरूलाई ठूलो स्वरमा पढेर सुनाउन लगाए, जसले १६ घण्टा लियो। उनीहरूले आफ्नो १० घण्टाको बहसको समय पनि पूर्ण रूपमा प्रयोग गर्दै ‘vote-a-rama’ मा धेरै संशोधनहरू प्रस्तुत गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।

क्यालिफोर्नियाका सिनेटर एडम शिफले विधेयकलाई ‘खराब’ भन्दै सिनेट रिपब्लिकनहरूले जुलाई ४ को समयसीमा पूरा गर्न सक्नेमा शंका व्यक्त गरे।

रिपब्लिकन विभाजन र मतभेद
यो विधेयकको यात्रा रिपब्लिकन पार्टीभित्रकै आन्तरिक असहमतिले जटिल बनेको छ। सप्ताहन्तमा नर्थ क्यारोलिनाका सिनेटर थम टिलिस र केन्टकीका सिनेटर र्‍यान्ड पलले विधेयकको बहस प्रक्रिया अगाडि बढाउने पक्षमा मतदान गरेनन्। टिलिसले त आफ्नो अवकाशको घोषणा गर्दै यो विधेयकले मतदाताहरूसँग गरिएको वाचा तोडेको आरोप लगाए।

यद्यपि, ह्वाइट हाउसले विधेयक पारित हुनेमा विश्वास व्यक्त गरेको छ। प्रेस सेक्रेटरी क्यारोलिन लेभिटले राष्ट्रपति ट्रम्प विधेयकमा विश्वस्त रहेको र तोकिएको समयसीमाभित्रै उनको डेस्कमा पुग्ने अपेक्षा गरेको बताइन्।

टाई-ब्रेक भोट र हाउसको चुनौती
अन्तिम मतदानमा रिपब्लिकनहरूले जम्मा तीन जनाको मात्र ‘नो’ भोट थेग्न सक्छन्। यदि मत बराबरी भएमा, उपराष्ट्रपति जेडी भान्सले टाई-ब्रेक भोट हाल्नेछन्।

यदि सिनेटबाट पारित भइहाले पनि यो विधेयक हाउस अफ रिप्रिजेन्टेटिभ्समा फिर्ता जानुपर्नेछ, जहाँ गत महिना यसको फरक संस्करण मात्र एक भोटले पारित भएको थियो। हाउसमा रहेका रिपब्लिकनहरूमाझ पनि सिनेटको संस्करणलाई लिएर असन्तुष्टि छ, जसले गर्दा त्यहाँ पनि नजिकको प्रतिस्पर्धा हुन सक्छ।

विधेयकमा ट्रम्पले चुनावी अभियानमा गरेका कर कटौतीका वाचाहरू समावेश छन्, जस्तै सामाजिक सुरक्षा लाभमा कर कटौती र ओभरटाइम तथा टिप्समा कर हटाउने प्रस्ताव। यसले $५ ट्रिलियनको नयाँ ऋण लिने अधिकार पनि दिन्छ, जसले राष्ट्रिय ऋणको भार बढाउनेछ। यो कदमले धेरै रूढिवादीहरूलाई असन्तुष्ट बनाएको छ।

टेस्ला र स्पेसएक्सका सीईओ एलन मस्कले पनि यस विधेयकको चर्को आलोचना गर्दै यदि यो पारित भएमा रिपब्लिकन पार्टीका विरुद्ध नयाँ पार्टी बनाउने चेतावनी दिएका छन्। अमेरिकी राष्ट्रिय ऋण हाल $३६ ट्रिलियन रहेको छ। ट्रेजरी सेक्रेटरी स्कट बेसेन्टले कंग्रेसलाई जुलाईको मध्यसम्ममा ऋणको सीमाबारे सम्बोधन गर्न आग्रह गरेका छन्, अन्यथा अगस्टसम्ममा अमेरिकाले आफ्नो बिल तिर्न नसक्ने चेतावनी दिएका छन्। बीबीसी