चीनले बहुमूल्य धातुको निर्यात रोक्यो – कार, हतियार, विमान महङ्गो हुने

काठमाडौं । अमेरिकासँग बढ्दो व्यापार युद्धका बीच चीनले ७ बहुमूल्य धातु (दुर्लभ पृथ्वीका सामग्री) को निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

चीनले चिनियाँ बन्दरगाहहरूमा कार, ड्रोनदेखि रोबोट र मिसाइलसम्म सबै चीजहरू जम्मा गर्न आवश्यक पर्ने चुम्बकहरूको ढुवानीलाई पनि रोक लगाएको छ ।

प्रतिबन्ध लगाइएको धातुमा सामारियम, ग्याडोलिनियम, रुबियम, डिस्प्रोसियम, लुटेटियम, स्क्यान्डियम र यट्रियम छ ।

यी सामग्रीहरू अटोमोबाइल, अर्धचालक र एयरोस्पेस व्यवसायहरूको लागि अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छन् । यो निर्णयले विश्वभरका मोटर गाडी, विमान, अर्धचालक र हतियार उत्पादन गर्ने कम्पनीहरूलाई असर गर्नेछ । यी महङ्गा हुनेछन् ।

अप्रिल ४ मा चीनले यी ७ बहुमूल्य धातुहरूको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउने आदेश जारी गरेको थियो । आदेशअनुसार यी बहुमूल्य धातुहरू र तिनीहरूबाट बनेका विशेष चुम्बकहरू विशेष अनुमति लिएर मात्र चीनबाट बाहिर पठाउन सकिन्छ ।

दुर्लभ पृथ्वीका सामग्रीहरू उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्सदेखि सैन्य उपकरणहरूसम्म प्रयोग हुने १७ तत्वहरूको समूह हुन् । यो सूचना प्रविधि उद्योग, सौर्य ऊर्जा, रासायनिक उद्योगका साथै आधुनिक प्राविधिक तेल रिफाइनरी र अन्य धेरै उद्योगहरूमा प्रयोग गरिन्छ ।

अमेरिकाले इलेक्ट्रोनिक सामानमा छुट्टै कर लगाउने

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आइतबार स्मार्टफोन, कम्प्युटर र अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूलाई भन्सार शुल्कबाट मुक्त गरिएको बताएका छन्, तर केही समयको लागि मात्र । उनले अर्धचालक क्षेत्र र सम्पूर्ण इलेक्ट्रोनिक्स आपूर्ति शृङ्खलामा अनुसन्धान सुरु गर्ने घोषणा गरेका छन् ।

“यी इलेक्ट्रोनिक्स सामानहरूमा छुट्टै शुल्क लाग्नेछ,” ट्रम्पले सामाजिक सञ्जाल पोस्टमा भने ।

यसअघि अमेरिकी वाणिज्य सचिव हावर्ड लुटनिकले स्मार्टफोन र कम्प्युटरलगायत अन्य इलेक्ट्रोनिक वस्तुहरूलाई दिइएको छुट अस्थायी भएको बताएका थिए । उनले आगामी २ महिनामा यी चीजहरूमा छुट्टै शुल्क लगाउने योजना रहेको बताए । यो पछि घोषणा गरिनेछ ।

लुटनिकले भने, “नयाँ शुल्कहरू राष्ट्रिय सुरक्षालाई ध्यानमा राखेर लगाइनेछ, ताकि यी उत्पादनहरू अमेरिकामा उत्पादन गर्न सकियोस् ।”

अमेरिकी भन्सार तथा सीमा सुरक्षा (सीबीपी) ले शनिबार एक सूचना जारी गर्दै स्मार्टफोन, कम्प्युटर र अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूलाई पारस्परिक शुल्कबाट छुट दिइएको जनाएको छ । यो निर्णय धेरै अमेरिकी टेक कम्पनीहरूका लागि ठूलो राहत मानिएको छ ।

गत हप्ता ट्रम्पको ट्यारिफ नीतिमा निरन्तर परिवर्तनले वाल स्ट्रिटमा २०२० को कोभिड महामारी पछिको सबैभन्दा ठूलो उथलपुथल निम्त्यायो । जनवरी २० मा ट्रम्पले पदभार ग्रहण गरेदेखि स्ट्यान्डर्ड एण्ड पुअर्स ५०० सूचकाङ्क १० प्रतिशतभन्दा बढीले घटेको छ ।

ट्रम्पको १४५ प्रतिशतको जवाफमा चीनले शुक्रबार अमेरिकी आयातमा १२५ प्रतिशत कर बढाएर बदला लियो । यद्यपि, चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले आइतबार अमेरिकालाई पारस्परिक भन्सार पूर्ण रूपमा हटाउन अपिल गरेको छ ।

चीनले भन्यो – सिंहको घाँटीमा घण्टी बाँध्नेले नै खोल्नुपर्छ

चिनियाँ मन्त्रालयले सिंहको घाँटीमा बाँधिएको घण्टी बाँध्ने व्यक्तिले मात्र खोल्न सक्ने बताएको छ । “अमेरिकाले आफ्नो गल्ती सच्याउन ठूलो कदम चाल्नुपर्छ । पारस्परिक शुल्कको गलत अभ्यासलाई पूर्ण रूपमा खारेज गर्नुहोस् र पारस्परिक सम्मानको बाटोमा फर्कनुहोस्,” मन्त्रालयले भन्यो ।

अमेरिकासँग चलिरहेको कर युद्धको बीचमा चीनले केही दिन अघि भनेको थियो कि उसले अमेरिकाको अगाडि ‘बलपूर्वक’ झुक्नुको सट्टा अन्त्यसम्म लड्नेछ ।

चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता माओ निङले भनेकी थिइन्, “चीन उत्तेजनाबाट डराउँदैन र पछि हट्ने छैन ।”

चीनसँग लगभग ६०० अर्ब पाउण्ड (लगभग ७६० अर्ब डलर) अमेरिकी सरकारी बन्ड छ । यसको अर्थ चीनसँग अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई प्रभाव पार्ने ठूलो शक्ति छ । यसैबीच, चीनले पनि आफ्नो तयारी सुरु गरिसकेको छ ।

चीनले औद्योगिक क्षेत्रलाई १.९ ट्रिलियन डलरको थप ऋण दिएको छ । यसकारण यहाँ कारखानाहरूको निर्माण र स्तरोन्नतिले तीव्रता पाएको छ । हुवावेले साङ्घाईमा ३५,००० इन्जिनियरहरूको लागि अनुसन्धान केन्द्र खोलेको छ, जुन गुगलको क्यालिफोर्निया मुख्यालयभन्दा १० गुणा ठूलो छ । यसले प्रविधि र नवप्रवर्तन क्षमता अभिवृद्धि गर्नेछ ।

-एजेन्सीको सहयोगमा