काठमाडौं । अमेरिकी राजनीतिमा निस्सन्देह धेरै उथलपुथल भइरहेको छ तर, डेमोक्रेटिक पार्टीको सम्भावित राष्ट्रपति उम्मेदवार कमला ह्यारिसको यात्रा निकै सहज बनिरहेको देखिन्छ । तर, यो लामो समय टिक्नेवाला छैन ।
रिपब्लिकन पार्टीबाट राष्ट्रपतिको उम्मेदवार डोनाल्ड ट्रम्पको चुनावी प्रचारक टोनी फेब्रिजियोले यसलाई ‘ह्यारिस हनिमून’ भनेका छन् । यो प्रेसको राम्रो सदुपयोग र सकारात्मक उर्जाको संयोजनलाई भएको उनी बताउँछन् ।
जसका कारण ह्यारिसले ‘हाइट’ पाएको उनको विश्वास छ । तर, ‘हनिमुन’ पनि समाप्त हुन्छ । बिहेपछिको जीवनको यथार्थहरू बाहिर आउँछन् ।
अर्थात् ह्यारिस र अमेरिकी मतदाता बीचको सम्बन्ध पनि थाहा हुनेछ । अहिलेको लागि ह्यारिसको टोलीले उत्सव मनाइरहेको छ र डेमोक्र्याटहरूले आशा राखिरहेका छन् ।
रिपब्लिकन पार्टीका नेताहरू सुरुमा बाइडेनको घोषणाबाट छक्क परेका थिए तर, अब उनीहरू ह्यारिसको आलोचना गरिरहेका छन् । यहाँ हामी तीन चीजहरूको बारेमा कुरा गर्छौं, जसमा रिपब्लिकनहरूले कमला ह्यारिसलाई निशाना बनाएका छन् । जहाँ ह्यारिसकाे कमजोर पक्ष देखाइएको छ भने त्यसलाई ट्रम्प पक्षले जितको आधारमा मानेका छन् ।
ह्यारिस ‘कट्टरपन्थी’ वामपन्थी !
ह्यारिस सन् २०२० मा डेमोक्र्याटबाट राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीको दौडमा थिइन् । उक्त असफल अभियानमा उनले धेरै कठिनाइको सामना गर्नुपरेको थियो । यसका पछाडिका कारण उनको सन्देशमा स्पष्टता नहुनु, चुनावी अभियानमा देखिएको आन्तरिक कलह र केही अन्तर्वार्ताहरू थिए ।
तर, त्यो अवधिमा अरू पनि केही भयो । दौडमा अन्य धेरै उम्मेदवारहरू जस्तै कमलाले पनि डेमोक्रेटिक प्राथमिक मतदाताहरूसँग पङ्क्तिबद्ध गर्न ‘मुख मोडेको’ भन्ने तर्फ गरिन्छ ।
‘उम्मेदवारहरूमा धेरै दबाब थियो’, सेन्ट्रिस्ट डेमोक्रेटिक थिंक ट्याङ्क थर्ड वेका सार्वजनिक मामिलाका उपाध्यक्ष म्याट बेनेट भन्छन्, ‘जब तपाइ प्राइमरी चुनावमा भाग लिनुहुन्छ, तपाइको राजनीतिक प्राथमिकताहरू आम चुनावमा लड्नु भन्दा धेरै फरक हुन्छ ।’
सन् २०१९ मा बहस र अन्तर्वार्ताहरूमा ह्यारिसले सरकारद्वारा सञ्चालित प्रणालीको पक्षमा निजी स्वास्थ्य बीमा हटाउनेको पक्षमा समर्थन गरेकी थिइन् ।
उनले कानुन कार्यान्वयन बजेटलाई अन्य प्राथमिकतामा सारिएको र प्रहरी प्रणाली सुधारको प्रशंसा गरेकी थिइन् ।
उनले अमेरिकामा अप्रमाणित प्रवेशलाई अपराधरहित बनाउने र आईसीई अर्थात् अध्यागमन र भन्सार प्रवर्तनलाई खारेज गर्ने समर्थन गरेकी थिइन् । उनले ग्रीन न्यू डील वातावरणीय कानूनलाई समर्थन गरेकी थिइन् र अपतटीय ड्रिलिंगमा प्रतिबन्धको लागि धक्का दिइन् ।
अब ह्यारिसको अडानले उनलाई समस्या खडा गर्न सक्छ ।
पेन्सिल्भेनियामा सिनेटका लागि रिपब्लिकन उम्मेद्वार डेभिड म्याककोर्मिकले ह्यारिसको सन् २०१९ स्थितिलाई लक्षित गर्दै एउटा टेलिभिजन विज्ञापन उत्पादन गरेका छन्, जसलाई उनको प्रतिद्वन्द्वी डेमोक्रेटिक सिनेटर बब केसीसँग जोड्दै ।
यससँगै ट्रम्पले ‘मिट सान फ्रान्सिस्को रेडिकल कमला ह्यारिस’ शीर्षकको भिडियो सार्वजनिक गरेका छन्, जसमा ह्यारिसले त्यस समयमा समर्थन गरेका धेरै नीतिहरूको बारेमा कुरा गरिएको छ ।
यद्यपि, बेनेट यस विषयमा भन्छन्, ‘उनी तर्क गर्न सक्छिन् किन राम्रा नेताहरूले नीतिहरूमा आफ्नो अडान परिवर्तन गर्छन् तर, जसले आफ्ना सिद्धान्तहरू परिवर्तन गर्दैनन् । उनको कुनै पनि सिद्धान्त परिवर्तन भएको छैन ।’
बाइडेनको कामसँग जोड्ने
ह्यारिसलाई बाइडेनको कामसँग जोड्दै भर्खरका सर्वेक्षणहरूले चुनावी अभियान महिनौंदेखि कमजोर भइरहेको देखाउँदछ ।
अध्यागमनसम्बन्धी ह्यारिसको नीतिलाई जनताले मन पराएका छैनन् । अवश्य पनि देशको मुद्रास्फीति घटेको हुनसक्छ र अर्थतन्त्रमा सुधार भएको छ तर, मानिसहरूले मुद्रास्फीतिको लागि दोष ह्यारिसलाई नै दिन्छन् ।
यससँगै गाजा युद्धमा इजरायललाई दिएको समर्थनका कारण युवा मतदातामा उनीप्रति मन नपराउने दर बढेको छ ।
अहिलेसम्म बाइडेन यी सबैका लागि रिपब्लिकन पार्टीको निशाना थिए । तर, अहिले ह्यारिसलाई उनको कार्यकालमा गरेका कामसँग जोडिएको छ ।
रिपब्लिकनहरूले पहिले नै अध्यागमनको मुद्दा ह्यारिससँग जोड्ने प्रयास गरिरहेका छन् । ह्यारिसलाई सन् २०२२ मा अध्यागमनसम्बन्धी उनको भनाइ र दाबीका लागि मिडियाले ‘बोर्डर जार’ भनेर सम्बोधन गरिन्छ ।
‘कमला ह्यारिसलाई हाल असफल र अलोकप्रिय उपराष्ट्रपतिको रूपमा चिनिन्छ, जसले नाम कमाउनको लागि आफ्नो मालिकको पछाडि छुरा हानेकी छन्,’ ट्रम्प अभियानको राजनीतिक कार्य समिति चलाउने टेलर बुडोविच भन्छन् ।
डेमोक्र्याटिक रणनीतिकार बेनेट भन्छन्, ‘ह्यारिस बाइडेनको रेकर्डबाट आफूलाई पूर्ण रूपमा टाढा राख्न सक्षम छैनन् । तर, उनले रिपब्लिकन पार्टीको आक्रमणको बीचमा मतदाताहरूलाई नयाँ प्रकाश देखाउन पक्कै सक्छिन् ।’
सार्वजनिक अभियोजकको रूपमा ह्यारिसको कार्यकाल
आफ्नो राष्ट्रपति अभियानको पहिलो सार्वजनिक र्यालीमा ह्यारिसले पूर्व राष्ट्रपति ट्रम्पमाथि कडा हमला गरेकी थिइन् ।
उनले अदालतको अभियोजक र क्यालिफोर्नियाको महान्यायाधिवक्ताको रूपमा आफ्नो समयमा ‘सबै प्रकारका अपराधीहरू’ सामना गरेको कुरामा जोड दिएकी थिइन् ।
उनले यो पनि भनेकी थिइन्, ‘मलाई थाहा छ डोनाल्ड ट्रम्प कस्तो व्यक्ति हुन् ।’
अमेरिकी विश्वविद्यालयका डेमोक्र्याटिक अभियान सल्लाहकार र सहायक प्रशिक्षक क्रेग वरोगा उपराष्ट्रपति ह्यारिसको कार्यकाललाई उनको ‘सुपर पावर’ को रूपमा बताउँछन्, जुन उनले सन् २०१९ मा प्रजातान्त्रिक अभियानमा पूर्ण रूपमा उपयोग गर्न सकिनन् ।
तर, ट्रम्पको अभियानले उसले कस्तो प्रतिक्रिया दिन सक्छ भन्ने संकेत गरिरहेको छ । उनका अभियान प्रबन्धक क्रिस लासिभिटाकाअनुसार अर्को डेमोक्रेटिक उम्मेदवारको कथित महाशक्तिलाई चुनौती दिएर रिपब्लिकन पार्टीमा आफ्नो स्थान बनाइएको थियो ।
सन् २००४ मा प्रजातान्त्रिक उम्मेदवार जोन केरी आफ्नो भियतनाम युद्ध अनुभवहरूलाई चित्रण गर्दै आफूलाई एक योद्धाको रूपमा वर्णन गरेका थिए । जो इराक युद्धको समयमा एक प्रभावकारी कमाण्डर-इन-चीफ साबित भएका थिए ।
त्यसपछि लासिभिटाले केरीको देशभक्ति र बहादुरीमाथि प्रश्न उठाउने आक्रमण विज्ञापनहरूको श्रृंखलाको नेतृत्व गरेका थिए ।
यसपटक पनि यस्तै केही देख्न पाइन्छ । रिपब्लिकन पार्टीले ह्यारिसले सार्वजनिक अभियोजकको रूपमा गरेको कामको बारेमा छलफल गरिरहेको छ । ह्यारिसलाई उनको लागि कालो वर्णका मतदाताको समर्थन कम गर्न लागूऔषधसम्बन्धी अपराधमा काला पुरूषहरूमाथि कठोर भएको आरोप लगाइएको छ ।
अर्कोतर्फ, उनले त्यस्ता उदाहरणहरू दिइरहेका छन्, जसमा ह्यारिसले केही व्यक्तिहरूलाई मुद्दा चलाउने वा नयाँ अपराध गर्न सक्ने व्यक्तिहरूलाई प्यारोल नदिने निर्णय गरेका थिए ।
ट्रम्पको चुनावी प्रचारक टोनी फब्रिजियो भन्छन्, ‘ह्यारिसले आफू को हो र उनले के गरिन्, त्यो परिवर्तन गर्न सक्दिनन् ।’
उनले भने, ‘मतदाताहरूले छिट्टै उनलाई बाइडेनको ‘साझेदार र सह-पाइलट’को रूपमा देख्नेछन् र उनको खतरनाक उदारवादी रेकर्डबारे जान्नेछन् । ट्रम्पको सार्वजनिक बयान र र्यालीहरूमा हुने आक्रमणहरूसँगै आगामी विज्ञापनहरू रिपब्लिकन पार्टीको विजयको लागि प्रमुख प्रयास हुनेछन् । यसैबीच ह्यारिस र उनको अभियानले उनी कस्तो प्रकारको उम्मेदवार हुन् र उनी के समर्थन गर्छिन् भनेर बताउने प्रयास गर्नेछिन् ।’
ह्यारिसप्रति मतदाताको दृष्टिकोण कस्तो होला ?
फब्रिजियो भन्छन्, ‘मतदाताहरूले छिट्टै महसुस गर्नेछन् कि उनी बाइडेनको साझेदार र सह-पाइलट हुन् र उनको विचार आवश्यक भन्दा बढी उदार छ ।’
यस्तो अवस्थामा ट्रम्पको विज्ञापन, भाषण र र्यालीमा हुने बयानले ह्यारिसविरूद्ध रिपब्लिकन आक्रमणको नेतृत्व गर्नेछ । यसैबीच ह्यारिस र उनको अभियानले उनी को हुन् र उनी चुनावमा केका लागि उभिएकी छन् भनेर देखाउने प्रयास गर्नेछिन् ।
ह्यारिसले उपराष्ट्रपतिको उम्मेदवारको रूपमा कसलाई छान्छिन् भनेर देखाउने यो एउटा विशेष तरिका हुने वरोगा बताउँछन् ।
उनी भन्छन्, ‘राष्ट्रपति उम्मेदवारले लिएको यो पहिलो वास्तविक निर्णय हुनेछ, जुन जनताले देख्न सक्छन् ।’ यसले मानिसहरूलाई उनीहरूले कस्तो प्रकारको भविष्य अपनाउनेछन् भनेर बुझ्न मद्दत गर्नेछ ।
यदि ह्यारिसले केन्द्रवादी सहयोगी छान्छिन् भने यसले मतदाताहरूलाई आश्वस्त पार्न सक्छ कि उनको प्रशासन केन्द्रवादी हुनेछ, टाढा-बायाँ होइन, किनकि रिपब्लिकन उम्मेदवारहरूले उनलाई चित्रण गर्न खोजिरहेका छन् ।
आगामी हप्ताहरूमा दिइने शब्द, भोट र विगतको अभियानले ह्यारिसको थप परिचय दिनेछ ।
नोभेम्बरमा मतदान गर्न जाँदा ह्यारिसलाई कसरी हेरिन्छ भन्ने कुरा यसले प्रकट गर्नेछ । यसले निर्णय गर्नेछ कि डेमोक्र्याटहरूको हनीमून हृदयघातमा समाप्त हुन्छ वा अझै चार वर्षसम्म जारी रहनेछ । बीबीसी
Facebook Comment
Comment