जाडोमा बालबालिकालाई कसरी जोगाउने ?

काठमाडौं । अहिले विश्वका धेरै देशमा चिसोको मौसम चलिरहेको छ ।

यो मौसममा वृद्धवृद्धाहरुलाई मात्रै हैन, साना बालबालिकाहरुले पनि धेरै समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।

यस्तो अवस्थामा यस्ता बालबालिकालाई चिसोबाट जोगाउन विशेषगरी पाँच वर्ष वा सोभन्दा कम उमेरकालाई चिसो मौसममा अति सावधानी अपनाउनु आवश्यक हुन्छ ।

चिसो मौसममा केही टिप्सहरू अपनाएर तपाईंं आफ्ना साना बच्चाहरूलाई न्यानो र सुरक्षित राख्न सक्नुहुन्छ ।

बेलायतको नेशनल हेल्थ सर्भिसको सल्लाहअनुसार साना बालबालिका र नवजात शिशुहरूलाई न्यानो र चिसोबाट सुरक्षित राख्न एकभन्दा बढी कपडा लगाउनुपर्छ ।

तिनीहरूलाई रातमा हल्का तौलको कम्बलले ढाक्नुपर्छ । यहाँ ध्यान दिनु महत्त्वपूर्ण छ कि बच्चाहरूलाई रातमा न्यानो कोठा चाहिँदैन ।

तिनीहरूका लागि १६ देखि २० डिग्री सेल्सियसको तापक्रम उत्तम हुन्छ । अत्याधिक गर्मीले शिशुको अचानक मृत्यु हुन सक्छ अर्थात् एसआईडीएस (सडन इन्फ्यान्ट डेथ सिन्ड्रोम) ।

यदि तपाईंं चिसो मौसममा आफ्नो बच्चालाई बाहिर लैजाँदै हुनुहुन्छ भने उसको टाउकोलाई न्यानो कपडाले छोप्नुहोस् । यसबाहेक उसलाई न्यानो राख्न पन्जा र मोजा लगाई दिनुहोस् ।

सुरक्षा उपायको रूपमा कारमा यात्रा गर्दा तपाईंंको बच्चालाई अलिकति कम बाक्लो स्वेटर वा कोट लगाउन लगाई दिनुहोस् कि बच्चालाई सिट बेल्टले बाँध्न सहज होस् ।

यदि आवश्यक भएमा तपाईंले उसलाई सिट बेल्टले बाँधेर कम्बलले छोप्न सक्नुहुन्छ । तर, गाडीबाट ओर्लिएर घर वा कोठाभित्र फर्किँदा त्यसलाई पनि हटाउनुपर्छ ।

कसरी घरपालुवा जनावरलाई न्यानो र सुरक्षित राख्न ?

धेरै चिसो भयो भने मानिसजस्तै जनावरहरू पनि हाइपोथर्मियाको सिकार हुन सक्छन् ।

भेटेरिनरी परोपकारी संस्था पीडीएसएअनुसार तपाईंंले चिसो मौसममा आफ्नो घरपालुवा कुकुर वा बिरालाहरूका लागि कम्बलको व्यवस्था गर्न सक्नुहुन्छ ।

यसबाहेक तपाईंं तिनीहरूको ओछ्यान बाक्लो वा प्याड पनि बनाउन सक्नुहुन्छ । बुढ्यौली कुकुर र बिरालाहरू पनि त्यस्ता ओछ्यान मन पराउँछन् ।

पीडीएसएको सल्लाहअनुसार यदि तपाईंका घरपालुवा जनावरहरूले चिसो मौसममा बाहिर खेल्न कम समय बिताइरहेका छन् भने उनीहरूसँग घरभित्र पनि खेल्न सक्नुहुन्छ । तपाईंं तिनीहरूका लागि खेलौना ल्याउन सक्नुहुन्छ ।

तपाईंंको बिरालोहरू रातमा तिनीहरूको फोहोर ट्रेको साथ घरभित्र राख्नुहोस् ।

तापमानमा अचानक गिरावटले बाहिर बस्ने घरपालुवा जनावरहरूमा पनि नकारात्मक असर पार्न सक्छ, जस्तै- खरायो र गिनी सुँगुर ।

यस्तो अवस्थामा चिसोबाट बच्न ओछ्यानको व्यवस्था गर्न सकिन्छ वा घरभित्र राख्न सकिन्छ ।

तर, तिनीहरूलाई घर भित्र राख्नुअघि तिनीहरूसँग खेल्नको लागि पर्याप्त ठाउँ छ भनेर सुनिश्चित गर्नुहोस् ।

चिसो मौसममा पनि कुकुरहरू बाहिर हिँड्नुपर्छ । तिनीहरूको कपाल वा फर सामान्यतया तिनीहरूलाई न्यानो राख्छ ।

तर आरएसपीसीएले बिरामी, वृद्ध वा कुकुरहरूलाई जाडोको लुगा वा स्वेटरमा पातलो फर लगाएर लगाउन सिफारिस गर्छ ।

पीडीएसएको सल्लाहअनुसार हिउँ परेको मौसममा आफ्नो घरपालुवा जनावरको पञ्जाको ख्याल राख्नुहोस् । किनभने यस्तो मौसममा तपाईंको घरपालुवा जनावरको पञ्जालाई बढी क्षति हुन सक्छ ।

चिसो दिनमा कपडा सजिलै सफा गर्ने तरिका

जाडोमा हिटरमा लुगा सुकाउनु सामान्य कुरा हो । तपाईंंले आफ्नो घरका ती भागहरूमा पनि केही समयको लागि हिटर चलाउनुहोस्, जुन तपाईंंले कम प्रयोग गर्नुहुन्छ । किनभने चिसो दिनमा चिसोका कारण ओसिलो हुने खतरा हुन्छ ।

यसका लागि तपाईंले डिह्युमिडिफायर पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ, एक मेसिन जसले हावाबाट नमी हटाउँछ । त्यस्ता केही मेसिनहरूमा लुगा धुने सेटिङ पनि हुन्छ र तपाईंं तिनीहरूलाई आफ्नो लुगा सुकाउन पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ ।

वित्त पत्रकार मार्टिन लुइसले बीबीसी पोडकास्टमा यो मेसिनको प्रशंसा गर्दै भने – डेह्युमिडिफायर चलाउनु सामान्यतया रुम हिटर चलाउनुभन्दा सस्तो हुन्छ ।

चिसो सङ्क्रमणबाट कसरी बच्ने ?

जाडो मौसममा रुघाखोकी, रुघाखोकी, घाँटी दुख्ने, रुघाखोकी लगायतका स्वास्थ्य समस्या हुने गर्दछ । यसबाहेक नोराभाइरस (विन्टर वोमिटिङ बग)का केसहरू पनि बढिरहेका छन् ।

जाडो मौसममा मानिसहरु अधिकांश समय घरमै बस्छन् । यस्तो अवस्थामा सङ्क्रमण फैलिने खतरा अझ बढी रहन्छ । उदाहरणका लागि झ्याल वा ढोका नभएका बन्द ठाउँहरूमा सङ्क्रमण फैलिने जोखिम पनि बढी हुन्छ ।

सरसफाइ र सरसफाइमा ध्यान दिएर, खोक्दा वा हाछ्युँ गर्दा रुमाल वा टिस्यु पेपरको प्रयोग गरी हात धुँदा यो समस्याबाट बच्न सकिन्छ ।