कुकुरले किन जिब्रो बाहिर निकाल्छ ?

काठमाडौं । बच्चादेखि वृद्धसम्म, सबैलाई कुकुरहरूसँग खेल्न र तिनीहरूलाई पाल्न मनपर्छ । धेरै मानिसहरूले आफ्ना घरमा दुई–तीन कुकुर पालेका हुन्छन् । धेरै पहिलादेखि मानिस र कुकुरबीचको सम्बन्ध यस्तै छ । धेरै पटक कुकुरले जिब्रो निकालेको पनि देख्नुभएको होला ?

यदि तपाईंलाई कुकुरहरू आफ्नो जिब्रो किन बाहिर निकाल्छन् भनेर सोधियो भने उत्तर के हुन्छ ? किन छिटो छिटो सास फेर्छ ? यदि यसको उत्तर तपाईंलाई थाहा छैन भने यसको पछाडि कारण जानौँ ।

विशेषज्ञहरूको भनाइ अनुसार कुकुरहरूको शरीर धेरै तातो हुन्छ । यस्तो अवस्थामा आफूलाई चिसो राख्नका लागि कुकुरहरूले आफ्नो जिब्रो बाहिर निकाल्छ । कुकुरहरूले आफ्नो शरीरको तापक्रमलाई कायम राख्नका लागि पनि आफ्नो जिब्रो बाहिर निकाल्छ ।

जाडोको तुलनामा कुकुरहरूले गर्मीमा आफ्नो जिब्रो बढी समयका लागि बाहिर निकाल्छ । कुकुरहरूको शरीरको तापक्रम यति धेरै हुन्छ कि तिनीहरू सधैँ छिटो छिटो सास फेर्ने गर्छ ।

यस सम्पूर्ण प्रक्रियालाई थर्मोरेगुलेसन भनिन्छ, थर्मोरेगुलेसन त्यो प्रक्रिया हो जसद्वारा जीवहरूले आफ्नो आन्तरिक शरीरको तापक्रमलाई कायम राख्छ । जब मानिसहरूलाई गर्मी लाग्छ, शरीरमा पसिनाको ग्रन्थिहरू पसिना उत्पादन गर्छ । पसिनामा लगभग ९९ प्रतिशत पानी हुन्छ ।

यो पानी हाम्रो शरीरको गर्मीलाई अवशोषित गरेर वाष्पित हुन्छ, जसले हामीलाई हाम्रो शरीरको गर्मीलाई कम गर्न मद्दत गर्छ । कुकुरहरूमा पनि पसिनाको ग्रन्थिहरू हुन्छ । यद्यपि, तिनीहरूका पन्जाहरूको तल पट्टी हुन्छ । तर, तिनीहरूका पन्जाहरू साना हुन्छ र प्रायः उभिन र बस्नका लागि प्रयोग हुन्छ, त्यसैले कुकुरहरूलाई आफ्नो शरीरको गर्मी कम गर्नका लागि तिनीहरूको पन्जाबाट निस्किएको पसिना पर्याप्त हुँदैन ।

त्यसैले तिनीहरूले आफ्नो जिब्रो बाहिर निकालेर आफ्नो शरीरको गर्मीलाई कम गर्छ । तिनीहरूले आफ्नो लामो जिब्रो बाहिर निकाल्छ र जोडले सास फेर्छ । यसका कारण तिनीहरूको र्‍यालमा भएको पानीले शरीरको गर्मीलाई वाष्पित गरिदिन्छ । यस प्रकार कुकुरलाई थर्मोरेगुलेसनमा मद्दत मिल्छ ।